Kök hücre
Kök hücre
Genel olarak kök hücreleri Embriyonik kök hücreler ve Yetişkin kök hücreleri şeklinde ikiye ayırabiliriz. Embriyonik kök hücre çoğu ülkede kullanımı yasaktır. Ülkemizde de yasak olduğu için yetişkin kök hücreler hem araştırma hem de tedavi için kullanılmaktadır. Otolog dediğimiz hücreler kemik iliğinden elde edildiği gibi karın yağlarından da elde edilebilir. Son yapılan çalışmalar karın yağlarından elde edilen kök hücrelerin sayısının kemik iliğinden elde edilen hücrelerin sayısına göre çok daha fazla olduğu belirlenmiştir. Bu sebeple genelde karın yağlarından elde edilen kök hücreler kullanılmaktadır.
Vücudumuzda bir organın parçası olan hücreler o bölgeye farklılaşarak gelirler. Kök hücrelerden farklılaşan bu hücreler hasar gördüklerinde ise apoptozise girerek kendilerini öldürürler ve çoğu yenilenmezler. İşte bu durumlarda kök hücrelerimiz bu hasarlı hücre ile yer değiştirerek adeta bir organ nakli misali hücre nakli olur ve o hücreye dönüşürler. Bu sebeple kök hücreler bu hastalanmış ya da hasar görmüş hücrelerin yerine sağlıklı ve işlevsel hücreler oluşturmak için kullanılırlar.
Kök hücreler farklılaşmış hücreler için değişimli ve yenilenebilir bir kaynak olarak çalışabilmektedir. Genel olarak araştırmacılar erişkin, fetal ve embriyonik kök hücrelerin çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan sinir hücresi, kas hücresi, kan hücresi ve deri hücresi gibi özellikli hücreler için bir kaynak olabilme potansiyelini incelemektedirler.
Kan dolaşımındaki kök hücreler
Kan dolaşımındaki kök hücrelere bizler Hematopoetik kök hücreler diyoruz. Kemik iliğinde bulunan bu kök hücrelerden tüm kan hücreleri olabilir. Kemik iliğinden elde edilen bu Hematopoetik kök hücreler günümüzde tedavide en çok kullanılan kök hücre tipidir. Bilim insanları ile olarak kırk yıl önce tedavi amaçlı hematopoetik kök hücre nakletmişlerdir. Teknolojinin ve yapılan deneylerin sonuçlarıyla geliştirildi ve günümüzde lösemi, lenfoma ve çok sayıda kan hastalığının tedavisinde rutin olarak kullanılmaktadır.
Kök hücrelerin karaciğer hastalığı, koroner hastalıklar, otoimmün ve metabolik hastalıklar, kronik enflamatuar hastalıklar (amiloidoz vb.) ve diğer ilerlemiş kanser türlerinin tedavisindeki iyileştirici etkisi için yeni klinik uygulamalarla ilgili araştırmalar yapılmaktadır.
Şuanda özellikle karın yağlarından elde edilen kök hücreler gençleşme, ortopedi ve kalp rahatsızlıklarında çok sık kullanılmakta ve iyi sonuçlar alınmaktadır.